Listado de noticias:
Homenajes, música y poesía para vivir el Día das Letras
Autor: El Correo Gallego 10/05/2011
|
Por otra parte, la editorial Toxosoutos de Noia presentará el libro O negro leite da Aurora. Viaxe á xeografía lírica de Lois Pereiro
con motivo de la celebración del Día das Letras. Así, el viernes lo
hará en la Galería Sargadelos de Lugo (20.00 h.), el martes 17 en la
librería Couceiro de Santiago (19.30 h.), el miércoles 18 en el IES
Ramón Cabanillas de Cambados y el 11 de junio en la feria del libro de
Madrid (19.00 h.).
[...]
|
Leer más...
|
|
Emerxencias dos Gaite galegos
Autor: Xosé Lois García 03/05/2011
|
Non é fácil descubrir e recompor unha saga familiar
como a dos Gaite galegos, os antergos da escritora Carmen Martín Gaite.
No oficio da indagación e de codificar andainas e diversos parámetros en
que se moveu esta familia, asentada en San Lourenzo de Piñor, no
concello ourensán de Barbadás, o filólogo David González Couso non
decepciona o lector ao ofrecerlle esa exhaustiva revelación rigorosa e
intelectual de varios membros desta familia, no libro titulado: O fío da escrita (Toxosoutos,
2010), cun cUrto e acertado prólogo desoutro filólogo, Claudio
Rodríguez Fer. E xa eses fíos, non fiaños, agrandan a descuberta cando
González Couso nos adentra nun relevante perfil humano e intelectual dos
Gaite, para desembocar en Carmen Martín Gaite. Comezando polo prócer
desta saga con presenza en Ourense, Joaquín Gaite Núñez, natural da
Coruña onde naceu en 1820 e finou en Ourense en 1880. Catedrático de
Xeografía no Instituto de Segunda Enseñanza. Un persoeiro moi activo nos medios xornalísticos da cidade das Burgas e fundador do xornal El Orensano. Joaquín
Gaite Núñez foi un pedagogo moi valorado nos círculos de ensino e un
persoeiro moi puntual e activo no xornalismo local. Un home moi
vinculado ao ideario krausista, no que resalta o papel do libre ensino
no que respecta ás correntes racionalistas. O gran valor desta
descuberta é que David González Couso espreme todos os resortes dunha
investigación moi seria e contrastada. Continuando arreo do fío
condutor que nos tende este mozo filólogo, a súa descuberta sorprende
nese rigor de estilo que propicia levarnos alén dunha noticia novidosa
que, por circunstancias varias, ten para o lector un destaque cando se
decata que non se trata dunha biografía dos Gaite, mesmo dun estudo moi
personalizado en varios activos do que impón o propio pesquisador. Un
fillo de Joaquín, Francisco Javier Gaite Lloves, nado en Ourense en
1861, abo de Carmen, sorprende a súa figura senlleira por ter ese
portento intelectual na Escola de Artes e Oficios de Ourense, recoñecido
pedagogo así como o seu irmán Antonio, profesor de ciencias e fundador
do Ateneo de Ourense. González Couso, en seus catro capítulos mais que
introdutorios, pormenorizados, de O fío da escritura, confirma
as prioridades de entrar noutra fase de comprensión vital e necesaria
como son os textos facsimilares, que representan a outra parte
científica dos Gaite, que se abren cun opúsculo de Joaquín Gaite,
titulado: Método contra el Cólera-Morbo Epidémico, publicado en
Cuenca en 1854. De Antonio Gaite Núñez, irmán do anterior, temos unha
interesante aportación sobre as explotacións dos montes comunais,
titulada: Consideraciones en defensa de los montes públicos de Galicia. Publicado
en 1885, con diversas reflexións: "Remedios hay para mejorar los
montes, aún sin necesidad de apelar á otra legislación que la vigente,
ni imponer á los pueblos grandes sacrificios o privaciones." De Francisco Javier Gaite Lloves, encontramos o título: Elementos de Geografía Astronomía y Física, publicado
en Ourense en 1894. Ademais da achega científica con que configura cada
un dos apartados, está a parte didáctica e toda aquela metodoloxía da Institución de Libre Enseñanza, potenciada por Krause e Francisco Giner de los Ríos, que tivo en Galiza a este Gaite, promotor de ideas e inventivas. Aínda
suxeitos a ese fío que nos tende David González Couso chegamos a Carmen
Martín Gaite, que aínda que naceu fóra de San Lou- renzo de Piñor,
visitou e conviviu co microcosmos nativo de seus predecesores e levou
non poucas sensacións da paisaxe ourensán ás súas novelas. Todo ese
fascinio da autora por Galiza, está portentosamente emancipado nos
innumerábeis estudos de revelación de González Couso..
[...]
|
Leer más...
|
|
OS BARBANZÓNS ATACAN DENDE TERRAS SONENSES
Autor: M.X. Blanco 16/04/2011
|
Una fiesta pagana aderezada con las historias de amor de un grupo de
jóvenes y el choque generacional de estos con sus mayores es el tema
central de la última aventura de Os Barbanzóns, los habitantes que el
dibujante Pepe Carreiro ideó para el castro de Baroña en el 2003 y que,
desde entonces, han protagonizado cuatro publicaciones. La última lleva
por título A noite das cacharelas y, como no podía ser de otra forma,
en la gira para su presentación se incluyó la localidad de Porto do
Son. Allí, la puesta de largo del cómic tuvo lugar el jueves y contó
con la asistencia de un nutrido grupo de estudiantes. También estaban
el alcalde, Xoán Pastor Rodríguez, y el director de publicaciones de
Toxosoutos, David González Couso. El creador de otra de las sagas que
causa furor entre los pequeños lectores de Galicia, Os Bolechas, no solo
encandiló a los chavales con sus entretenidas explicaciones, sino que
impartió un taller de dibujo.
[...]
|
Leer más...
|
|
A escrita escalena de Xosé Agrelo Hermo
Autor: Armando Requeixo 16/04/2011
|
A figura do infatigable Xosé Agrelo
Hermo ha merecer sempre toda canta homenaxe se lle tribute: mestre
comprometido coa causa da lingua e a cultura de noso, profundador nas
raiceiras da historia galega, ensaísta responsable de importantes
plataformas de escrita xornalística e director durante moitos anos dunha
das nosas máis activas empresas editoriais, a Editorial Toxosoutos,
foi, sobre todo, un destacado autor dramático ao que debemos algunhas
destacadas pezas publicadas na década dos setenta do pasado século,
varias delas representadas mesmo antes da morte do Ditador, nun tempo no
que escribir e levar a escena obras en galego tiña unha especial
significación.
A casa editora que axudou a fundar e que
con tanto acerto capitaneou dende 1988 ata o seu pasamento en novembro
do 2006 recupera agora un texto teatral seu que permanecía inédito, O triángulo escaleno,
nunha coidada edición que contou con dous prologuistas de luxo: o
historiador e narrador noiés Xerardo AgraFoxo e mais o dramaturgo e
académico Euloxio R. Ruibal.
Os limiares de AgraFoxo e Ruibal dan
conta tanto da intensa traxectoria teatral de Agrelo Hermo (como
promotor e mais director de grupos e compañías e aínda como autor e
adaptador de textos) como da análise particular do universo escénico que
propón a peza exhumada.
O triángulo escaleno é un drama
breve que xira entorno á problemática convivencia amorosa de tres
personaxes que se configuran como os complexos vértices da figura
xeométrica que dá título á propia obra: Marta e Verónica, dúas mozas
estudantes en Compostela, buscan alguén que se preste a compartir
alugueiro con elas e aparece nas súas vidas Brais, un seminarista que
pronto alterará o rumbo das súas vidas sentimentais. Marta, lesbiana,
está namorada de Verónica, quen, por súa vez, fica engaiolada de Brais,
que se deixa querer desta última pero ao que tampouco desagrada Marta.
A escusa deste triángulo amoroso dá pé á
reflexión sobre cuestións capitais para o ser humano como o sentido da
fidelidade, a entrega amorosa, os difíciles lindes entre a amizade fonda
e a paixón ou o monstro dos celos, por citar só algúns dos temas
abordados pola peza.
Das bondades do Agrelo Hermo dramaturgo e, máis concretamente, dos valores deste O triángulo escaleno
dan conta máis cumprida AgraFoxo e Ruibal nos seus respectivos
prólogos, por veces sorprendentemente encontrados no apuntamento de
certos datos (é o caso da datación dalgunhas obras, que difiren dun a
outro prologuista, deixando na dúbida ao lector), mais precisos e
abondosos en moitos outros sentidos.
Actual e suxestiva, a escrita de Xosé Agrelo Hermo neste O triángulo escaleno
é unha invitación irresistible dende a propia cuberta, felizmente
ilustrada polo pintor, tamén noiés, Alfonso Costa, e constitúe unha
ocasión inmellorable para nos achegar á obra dun autor ao que sempre ha
pagar a pena (re)ler.
[...]
|
Leer más...
|
|
Aurora Lestón arroxa luz sobre a figura do vákner
Autor: M.X. Blanco 12/04/2011
|
O vákner, unha das figura
mitolóxicas máis misteriosas do imaxinario galego, documentada sobre
todo nas lendas de tradición oral da zona de Cee e Fisterra, foi o tema
elixido pola escritora muradá Aurora Lestón Mayo para darlle forma a
un libro. Trátase dunha obra que ven de ver a luz no marco dunha
colección de referencia dentro dos estudos celtolóxicos: a serie Keltia
da editorial Toxosoutos. Coa
súa obra, titulada O vákner e o dragón, a autora tenta ofrecer unha
explicación plausible da figura mitolóxica e da súa posible
identificación cun dragón. Para iso, fai un exhaustivo repaso da
presenza deste animal nos relatos míticos da Biblia, da épica medieval,
das cantigas e da literatura de tradición oral. Todo coa pretensión de
construír unha hipótese que identifica a figura do vákner co fáfner, o
dragón por excelencia das culturas xermánica e escandinava. O
froito desta investigación e as conclusións ás que chegou a escritora
de Muros foi presentado o pasado fin de semana na casa de cultura de
Esteiro, nun acto promovido pola asociación Barbantia. Alí estaban,
ademais da autora e da secretaria do colectivo cultural barbancés,
Milagros Torrado; o director de Toxosoutos, David González Couso; o
catedrático Fernando Alonso Romero; e a concelleira de Cultura, Laura
Eiras. Foi
a edila a que se encargou de darlle a benvida aos presentes, ao tempo
que puxo de manifesto a súa ledicia por contar cunha investigadora da
categoría de Aurora no municipio de Muros. Logo tomou a palabra David
González, que enxalzou a enorme calidade da obra presentada, unha
opinión abalada polas insuperables críticas que ven de recibir. Orixinal investigación Tanto
Milagros Torrado como Fernando Alonso fixeron fincapé no feito de que
Lestón, licenciada en Filoloxía Inglesa pola Universidade de Santiago,
se decidise por investigar o mundo da cultura e do folclore. O
catedrático, que tamén é director da tese da muradá, encomiou o
potencial da escritora e citou algunhas das pasaxes do libro. Pola
súa banda, despois de agradecer a colaboración prestada polas
distintas partes representadas no acto, a autora falou do proceso que a
levou á culminación do libro. Tamén expresou a súa satisfacción por
poder publicar en Toxosoutos, editorial dirixida anteriormente por Xosé
Agrelo, que precisamente foi mestre de Aurora. A
recta final do acto celebrado en Esteiro estivo protagonizada polo
fillo que espera a investigadora de Muros, embarazada de sete meses.
Milagros Torrado fíxolle entrega dunha camisiña cun debuxo dun dragón,
na que se podía ler «pequeno cazador de dragóns», como a escritora é
alcumada polo profesor Alonso Romero. O público asistente ao acto recibiu un exemplar do libro, agasallo do Concello de Muros, que mercou douscentos.
[...]
|
Leer más...
|
|
Espazo libre para a investigación
Autor: J.M. Sande 10/04/2011
|
A investigación histórica adquiriu onte o
protagonismo que merece durante o acto de entrega dos décimos premios de
Historia Medieval de Galicia que convoca a editorial Toxosoutos. Na
casa consistorial carnotana, os galardoados deste ano, Marcos Fernández,
pola súa obra Servos e escravos altomedievais no noroeste da península Ibérica, e Andreia Catarina Magalhaes, polo traballo titulado Elementos de adorno altimediévicos em Portugal, aludiron á importancia dunha iniciativa que fai posible que os investigadores vexan publicadas as súas obras.
Neste sentido, Marcos Fernández, que recibiu o
primeiro premio, manifestou que, no eido histórico, escasas son as
ocasións nas que se pode ver editado o traballo.
Bo entendemento
Por la súa banda, Andreia Catarina Magalhaes referiuse o entendemento das comunidades galaica e portuguesa.
Coa tenente de alcalde carnotana, Marisol Piñeiro,
como anfitrioa, e coa presenza dos rexedores de Muros, Domingos Dosil;
Lousame, Santiago Freire; e Outes, Carlos López Crespo, o acto
desenrolado en Carnota supuxo o remate do primeiro ciclo deste certame,
segundo manifestou o coordinador de Toxosoutos, David González.
O representante da editorial agradeceu a
colaboración dos concellos e manifestou que sen o seu esforzo sería
imposible a organización do premio.
Tamén aproveitou González para avanzar aspectos
relativos á vindeira edición, na que a vila de Noia será o lugar no que
se efectúe o fallo.
Pola súa banda, a tenente de alcalde, Marisol
Piñeiro, indicou que o esforzo, a colaboración e o diálogo entre os
dirixentes da comarca fai posible a recuperación e a posta en valor do
patrimonio local. Neste sentido, referiuse á importancia que isto ten no
eido cultural e no da potenciación turística.
Calidade das obras
En representación do xurado tomou a palabra Pedro
García Vidal, que non dubidou en enxalzar a calidade das obras que
concorreron ao certame. Neste sentido, precisou que cada ano se constata
un maior nivel histórico e literario dos traballos que se presentan e,
ao mesmo tempo, increméntase o número de autores participantes.
Pedro García Vidal definiu o certame como unha
inversión grande en cultura. Tamén dixo que se trata dunha iniciativa
novedosa a nivel do Estado porque se trata do único certame no que se
valoran os estudos da historia medieval.
Tampouco deixou pasar a oportunidade de destacar o
mérito dos concellos en poñerse de acordo para facer unha inversión
cultural deste calado. Sobre isto engadiu que este aspecto redundará de
xeito moi positivo en diferentes eidos.
[...]
|
Leer más...
|
|
|
|